Müslüman Çocuğun ve Gencin Âdâbı

Ana hatlarıyla Müslüman bir çocuğun ve gencin sorumluluk ve âdâbını 
maddeler halinde sıraladık. 
Eksik görülen yerler zamanla tamamlanacaktır.

1.Dinimize Göre Görev ve Sorumluluklarımızın Olduğu Varlıklar:

1. Rabbimiz Allah (cc)
2. Peygamberimiz Hz Muhammed (sav)
3. Kitabımız Kuran-ı Kerim
4. Kendimiz
5. Ailemiz
6. Akrabalarımız
7. Komşularımız
8. Büyüklerimiz-Küçüklerimiz
9. Öğretmenlerimiz
10. Arkadaşlarımız
11. Vatanımız ve milletimiz
12. Müslüman kardeşlerimiz
13. Bütün insanlar
14. Canlı-cansız tüm çevremiz

2.Yüce Allah’a (c.c.) Karşı Görevlerimiz:

1. Allah’ın varlığına ve birliğine inanmak
2. Allah’ın adını saygıyla anmak
3. Allah sevgisini her şeyden üstün tutmak
4. Yanlış inançlardan (şirk, küfür vb.) uzak durmak
5. Her zaman Allah’a dua etmek
6. Allah'ın dinini yüceltmek
7. İbadetlerimizi yerine getirmek
8. Allah’ın emirlerini uygulayıp yasaklarından sakınmak
9. Verdiği nimetlere şükretmek

3.Peygamberim Hz Muhammed’e (sav) Karşı Görevlerimiz:

1. O’nun son peygamber olduğuna inanmak
2. O’nu tüm insanlardan daha çok sevmek
3. İsmi anıldığında salavat getirmek
4. Hayatını okumak, öğrenmek
5. Hadislerini öğrenip sünnetlerini yerine getirmek
6. Güzel ahlakını örnek almak

4.Kitabımız Kuran‘a Karşı Görevlerimiz:

1. Kuran okumayı öğrenmek ve öğretmek
2. Kuran’ı abdestli okumak
3. Başlarken euzü-besmele çekmek
4. Anlamını düşünerek okumak
5. Tecvit kurallarına uygun olarak okumak
6. Okurken ve dinlerken saygılı olmak
7. Kuran-ı Kerim'i açıklayan kitapları okumak
8. Kuran’a göre yaşamak

5.Kendimize  Karşı Görevlerimiz:

1. Dengeli ve helalinden beslenmek
2. Sağlığımızı korumak
3. Vaktimizi boşa harcamamak
4. Temiz olmak
5. Faydalı bilgiler öğrenmek
6. Kötü düşünce ve huylardan arınmak
7. Güzel ahlaklı olmak

6.Anne-Babamıza Karşı Görevlerimiz:

1. Onlara her zaman iyilik etmek
2. Onlara karşı güler yüzlü ve tatlı sözlü olmak
3. Onları asla incitmemek
4. Onlardan izinsiz iş yapmamak
5. Yaşlandıklarında bakımlarını yapmak

7.Kardeşlerimize Karşı Görevlerimiz:

1. Kardeşlerimizi sevme ve saymak
2. Kardeşlerimizi kıskanmamak
3. Kardeşlerimize iyilik yapmak
4. Yardıma muhtaç olanlara yardım etmek

8.Akrabalarımıza Karşı Görevlerimiz:

1. Onlara sevgi ve saygı göstermek
2. Onları sık sık ziyaret etmek
3. Uzakta olanların hal ve hatırlarını sormak
4. Yardıma muhtaç olanlara yardım etmek
5. Sıkıntılı anlarında yanlarında olmak

9.Komşularımıza Karşı Görevlerimiz:

1. Karşılaştığımızda selam vermek
2. Komşularımızla iyi geçinmek
3. Onları rahatsız etmemek
4. Komşuların haklarını gözetmek
5. İyi ve kötü günlerinde yanlarında olmak
6. Hastalandıklarında ziyaret etmek
7. Cenazelerine katılmak
8. Dargınları barıştırmak


10.  Misafirlerimize Karşı Görevlerimiz

1. Misafirimizi güler yüz ve tatlı sözle karşılamak
2. İyi bir şekilde ağırlamak ve bir şeyler ikram etmek
3. Misafire karşı asık suratlı olmamak
4. Misafir gideceği zaman onu güler yüzle kapıya kadar uğurlamak.


11. Öğretmenlerimize Karşı Görevlerimiz:

1. Derste onları dikkatli bir şekilde dinlemek
2. Öğretmenlere saygılı olmak
3. Vermiş olduğu ödevleri vaktinde yapmak
4. Onları kırıcı ve üzücü her türlü davranışlardan kaçınmak
5. Eğer elimizden gelirse onlara sınıfta yardımcı olmak
6. Onları sadece bir eğitmen olarak değil aynı zamanda bir büyüğümüz olarak 


12.Vatanımıza ve Milletimize Karşı Görevlerimiz:

1. Vatanımızı ve milletimizi sevmek
2. Kültürümüze sahip çıkmak
3. Vatanımızı güzelleştirmek
4. Doğal güzelliklerimizi korumak
5. Vatanımız yükseltmek için çok çalışmak
6. Ortak kullanılan mallarını korumak
7. Vatanımızı her zaman korumak
8. Yıkıcı ve bölücü davranışlardan uzak durmak

13. Müslüman Kardeşlerimize Karşı Görevlerimiz:

1. Dünyadaki bütün Müslümanların kardeş olduğunu bilmek
2. Zor durumdaki Müslüman kardeşlerimize maddi yardımda bulunmak
3. Uzaktaki Müslüman kardeşlerimizin acısını paylaşmak ve onlara her zaman dua etmek
4. Başka ülkelerden gelip vatanımıza sığınan Müslüman kardeşlerimize yardım etmek

14.Müslüman Olmayan İnsanlara Karşı Görevlerimiz:

1. Onlarla iyi ilişkiler kurmak
2. Hak ve özgürlüklerine zarar vermemek
3. Onlara dinimizi ve kültürümüzü tanıtmak
4. Onların değerlerine saygılı olmak

15.Hayvan ve Bitkilere Karşı Görevlerimiz:

1. Hayvanlara eziyet etmemek
2. Hayvanları korumak
3. Ağaçları kesmemek
4. Zehirli atıkları toprağa atmamak

16.Doğal Çevreye Karşı Görevlerimiz:

1. Doğal güzellikleri korumak
2. Denizleri, akarsuları kirletmemek
3. Zarar veren şeyleri ortadan kaldırmak
4. Çöpleri çevreye atmamak
5. Yerlere tükürmemek
6. Kuralara uymayanları uyarmak




Müslüman Bir Çocuk Olarak Âdâbım

Konuşma Âdâbım

1. Düşünmeden konuşmam
2. Faydasız söz söylemem
3. Başkasının sözünü kesmem
4. Büyüklerle yüksek sesle konuşmam
5. Boşboğazlık, gevezelik etmem
6. Küfür ve kaba sözler söylemem
7. Dedikodu yapmam
8. Yalan söylemem 
9. Çok yemin etmem

Eve Giriş ve Evden Çıkış Âdâbım

1. Kapının sağında veya solunda beklerim
2. Kapıyı 3 defa çalarım
3. Eve girerken ve çıkarken selam veririm
4. Eve sağ ayakla girerim
5. Çıkarken besmele ve dua okurum

Yemek Yeme Âdâbım

1. Yemekten önce ve sonra ellerimi yıkarım
2. Başlarken besmele çekerim
3. Sağ elimle yerim
4. Tiksindirici davranışta bulunmam
5. Ağzımda yemekle konuşmam
6. Yemek beğenmemezlik etmem
7. Gezinerek yemek yemem
8. Tabakta artık bırakmam
9. Yemek bitince "Elhamdülillah" derim
10. Yemeği yapana teşekkür ederim

Su İçme Âdâbım

1. Besmele çekerim
2. Suyu bardaktan içerim
3. Suyu oturarak içerim
4. Suyu sağ elimle içerim
5. Bardağın içine nefesimi üflemem
6. Suyu üç yudumda içerim 
7. İçince Elhamdülillah derim

Tuvalet Âdâbım

1. Tuvalete sol ayakla girerim
2. İhtiyacımı ayakta değil, oturarak gideririm
3. Tuvalette konuşmam, oyalanmam
4. Kıbleye önümü ve arkamı çevirmem
5. Temizliğimi sol elimle yaparım
6. Tuvalet kağıdı kullanırım
7. Tuvaleti temiz bırakırım
8. Sağ ayakla çıkarım
9. Çıkınca ellerimi sabunla yıkarım

Uyku Âdâbım

1. Yatmadan önce abdest alırım
2. Dişlerimi fırçalarım
3. Kıyafetle değil, pijamayla yatarım
4. Besmele çekip sağıma dönerek yatarım
5. Yatmadan önce dualarımı okurum
6. Uyanınca besmele çekerim.

Hasta ziyareti Âdâbım

1. Hastanın yanına güler yüzle girerim
2. Hastaya moral verici sözler söylerim
3. Hastanın yanında çok oturmam
4. Hastaya dua ederim
5. Hastadan dua isterim

Elbise Giyme Âdâbım

1. Elbise giyerken besmele çekerim
2. Elbise giyerken sağ taraftan başlarım
3. Temiz ve bakımlı elbiseler giyerim
4. Yeni elbise giyince dua ederim
5. Elbiseyi tesettüre uygun giyerim

Banyo (Hamam) ve Gusül Âdâbım

1. Banyoya Allah’ın huzuruna temiz çıkmak gibi güzel niyet ve düşüncelerle girerim
2. Banyoya sol ayakla girerim
3. Suyu lüzumundan fazla kullanmam
4. Lüzumsuz konuşmam
5. Banyomu avret yerlerim kapalı olarak yaparım
6. Temizliğim bitince banyoda fazla durmam
7. Cuma günleri boy abdesti (gusül) almaya özen gösteririm
8. Gusülden sonra çıkmadan namaz abdesti alırım

Ezan Âdâbım

1. Ezan okunurken konuşmam
2. Ezanı duyunca derlenip toparlanırım
3. Müezzinin sözlerini tekrarlarım
4. Ezan bitiminde ezan duasını okurum
5. Allahın çağrısına uyup camiye gitmeye gayret ederim

Cami Âdâbım 

1. Camiye besmele ve dua ile girerim
2. Sağ ayak ile girerim
3. Abdestli olarak temiz elbise ve çorapla girmeye özen gösteririm
4. Camide bağırmam ve boş konuşmam
5. Camiye girdiğimde soğan veya sarımsak kokmamaya özen gösteririm
6. Dini sohbetleri dinlerken telefonla uğraşmam
7. Camide ibadetle meşgul olurum

Cuma Günü Âdâbım

1. Cumadan önce beden temizliğimi yaparım
2. Camiye erken gitmeye gayret ederim
3. Fetih ve Kehf sûrelerini okurum
4. Dualar okur, salavat getiririm
5. Kabir ve hasta ziyareti yaparım.

Abdest Âdâbım

1. Niyet edip, besmele çekerim
2. Kıbleye karşı dönerim.
3. Abdest alırken konuşmam
4. Abdest dualarını okurum
5. Suyu çok açarak israf etmem
6. Abdest bitince ayakta bir yudum su içerim
7. Bitince Kelime-i Şehâdet getiririm
8. Her zaman abdestli gezmeye çalışırım

Namaz Kılma Âdâbım

1. Namazda elbiselerimin kirli olmamasına dikkat ederim
2. Namaz kılarken ayaktayken, secde yerine bakarım
3. Namazdayken bedenen ve rûhen huzur, sakinlik ve saygı içinde olurum
4. Namazda iken geğirme gibi davranışları yapmam
5 .Namazda esnersem ağzımı kapatırım 
6. Bir namazdan sonra öbürünü heyecanla beklerim
7. Namazdan sonra tespihlere ve cemaatle yapılan duaya devam ederim

Hapşırma ve Esneme Âdâbım

1. Hapşırdığımda elimle ağzımı kapatırım
2. Hapşırdığımda elhamdülillah derim
3. Karşımdaki elhamdülillah derse ona: yerhamükellah diye karşılık veririm
4. Yerhamukellah diyene yehdîna ve yehdikumullah derim
5. Esnediğinim zaman ağzımı kapatmaya özen gösteririm

Kabir (mezar) Ziyareti Âdâbım

1. Kabristana girerken selam veririm
2. Kabrin sağ tarafında ayakta dururum
3. Ölmüşlerime bir Fatiha, üç İhlas okurum.
4. Kabrin üzerine basmam
5. Ölümden ibret almak için tefekkür ederim (Dünyanın geçici olduğunu düşünürüm.)

Sokak Âdâbım

1. Evden besmele ile çıkarım
2. Yolda yürürken de gurur ve kibre vesile olacak davranışlardan sakınırım
3. Sokağa çıkarken gösterişe kaçmayan, temiz ve düzgün kıyafetler giyerim
4. Caddede ve sokakta giderken başkalarına zarar verecek davranışlardan uzak dururum
5. Yolda gördüğüm insanlara selam veririm
6. Araçlarda yolculuk esnasında yaşlılara, hastalara ve zayıf olanlara yer veririm.

Televizyon İzleme Âdâbım

1. Yaşıma uygun programları izlerim
2. Sağlığımı bozacak şekilde uzun süre izlemem
3. Dizi ve filmdeki olayların sadece canlandırma olduğunu bilirim
4. Reklamlara aldanmam
5. Televizyon izlerken ibadetlerimi aksatmam

İnternet  Âdâbım

1. İnternette kıymetli zamanımı boşa öldürmem
2. İnternete ailemden habersiz girmem
3. Her ulaştığım bilgiye güvenmem, doğru kaynakları kullanırım
4. Sahte teklif ve reklamlara inanmam
5. Özel bilgilerimi paylaşmam
6. Paylaştığım her şeyin kaydedildiğini bilerek paylaşırım
7. Güvenliğim için güçlü şifreler kullanırım
8. Tanımadığım kişilerle internette arkadaş olmam ve gerçek hayatta görüşmem.
9. Gördüğümüz kötü şeyleri aileme hemen haber veririm
10. Güvenli internet kullanırım

Kıymetli Zamanımızı Çalan Sinsi Hırsızlar:

1. Televizyon dizileri ve programları
2. Cep telefonu
3. Tablet
4. İnternet
5. Sanal oyunlar
6. Plansızlık
7. Kötü arkadaşlar

Allah, peygamber, melek, sahabe veya önemli kişilerin adlarıyla birlikte söylediğim ifadeler:

1. Celle Celalühu  (Rabbimiz Allah’ın isminden sonra) 
(c.c) Rabbimizin şanı yüce olsun anlamına gelir.

2. Sallallahu  Aleyhi Vesellem- Aleyhisselam (Peygamberimiz Hz. Muhammed’in adından sonra)
(s.a.v.) veya (s.a.s) Allah'ın selamı efendimize olsun anlamına gelir.

3. Aleyhisselam (Peygamberlerimiz ve meleklerin adından sonra)
(a.s.) Allah'ın selamı ona olsun anlamına gelir.

4. Radıyallahu  Anhu- Radıyallahu  anha (Sahabe efendilerimizin adlarından sonra)
(r.a) Allah ondan razı olsun anlamına gelir.

5. Hazreti (Dinimizde önemli olan kişilerin adlarından önce)
Kıymetli, sayın gibi anlamlara gelir.

6. Rahmetullahi  Aleyh (Mübarek zatların adlarından sonra)
Allah ona merhamet etsin anlamına gelir.